Sự lụi tàn của Tiki-Taka

Câu lạc bộ Barcelona chuẩn bị đưa huấn luyện viên Xavi về dẫn dắt sau khi sa thải huấn luyện viên trưởng Ronald Koeman. Liệu cựu tiền vệ Barca có đưa lối đá tiki taka đầy ma thuật về lại Camp Nou? Và lối đá mang thương hiệu có còn phù hợp với Barcelona? Hãy cùng phân tích nhé!

1. Xavi và lối đá tiki taka

Xavier Hernandez Creus sinh năm 1980 anh từng thi đấu dưới màu áo của câu lạc bộ Barcelona từ năm 1998 - 2015 và cựu tiền vệ của đội bóng Tây Ban Nha. Trong 17 năm thi đấu tại chủ sân Camp Nou anh mang về tổng cộng 26 danh hiệu cho đội bóng, đặc biệt 4 cúp UEFA Champions League (Cúp C1 Châu Âu) năm 2006, 2009, 2011, 2015. Bên cạnh đó anh cũng tự tay mang về cho bản thân không ít danh hiệu trong năm 2009 và 2010.

Tại Barcelona anh cùng Iniesta là bộ đôi tiền vệ hay nhất trong lịch sử đội bóng. Họ đóng vai trò giữ bóng, thu hồi bóng là cột sống của lối chơi tiki taka đầy ma thuật. Họ được xem là bậc thầy của lối đá này và khuấy đảo cả bầu trời Âu trong giai đoạn còn thi đấu cho câu lạc bộ.

Khi mà lối đá tiki taka đã được khai phá bởi HLV Luis Aragones vào năm 2004 thì cũng là lúc một thế lực mới của Châu Âu được hình thành. Với lối chơi ưu tiên việc kiểm soát bóng và chuyền ngắn, kết hợp với di chuyển đây được xem là trường phái riêng của câu lạc bộ Barcelona. Mắt xích quan trọng trong lối chơi này là bộ đôi tiền vệ trung tâm; họ phải là người quan sát tốt, hiểu đồng đội và kỹ thuật cá nhân đạt trình độ cao thì lối chơi mới hiệu quả.

Trong đó cựu tiền vệ số 6 là một trong những người hiểu rõ lối chơi này nhất. Anh biết phải làm thế nào để vận hành lối chơi này một cách tốt nhất, trơn tru nhất có thể. Trong thời kỳ còn thi đấu anh là một bậc thầy, còn khi lên ngồi ở chiếc ghế huấn luyện viên tại Barca thì anh có thể làm sống dậy lối đá thương hiệu của đội bóng chủ sân Camp Nou một lần nữa hay không?

2. Lối chơi của bóng đá hiện đại

Hầu hết các đội bóng ở Châu Âu đều sử dụng lối chơi bóng hiện đại và thiên về thể lực khá nhiều. Với lối chơi này thì vấn đề con người sẽ đóng vai trò chủ chốt. Thể lực là điều quan trọng nhất trong bóng đá hiện đại. Bên cạnh đó các cầu thủ phải có kỹ thuật cá nhân tốt, tốc độ, biết chạy chỗ và tranh chấp bóng.

Việc các cầu thủ có khả năng tì đè đầy mạnh mẽ, chạy chỗ tốt thì chuyền dài là “món vũ khí” lợi hại nhất trong lối đá hiện đại. Hầu hết tất cả đội bóng hiện nay đều dùng chuyền dài lên phía trên trong các đợt phải công. Nhưng không chỉ phản công chuyền dài cũng được triển khai trong các đợt hãm thành.

Ví dụ điển hình là các đội bóng đến từ Ngoại Hạng Anh, khi các đội bóng có có cầu thủ tiền đạo cắm có thể hình tốt. Nhiệm vụ của các tiền vệ sẽ chuyền dài lên phía trên để các tiền đạo càn lướt, tì đè và đưa ra cú dứt điểm. Bên cạnh đó thì tiền đạo cắm sẽ làm tường để bật nhả lại cho cầu thủ khác băng lên và dứt điểm.

Bên cạnh đó lối đá Pressing tâm cao và không ngại va chạm tranh chấp bóng giữa sân cũng đang thịnh hành. Điểm mạnh của lối đá này là tạo áp lực để các cầu thủ đối phương hỏng và phản công. Việc không ngại va chạm, áp sát ở giữa sân cũng sẽ đem đến nhiều cơ hội lấy bóng từ chân cầu thủ đội bạn.

Như vậy, với lối chơi này thì chiến thuật tiki taka sẽ rất khó triển khai khi các đội bóng sẽ không tập trung đá giữa sân nhiều như các năm về trước. Bên cạnh đó thì Pressing cũng sẽ làm cho lối đá này gặp nhiều rủi ro nếu bị mất bóng ở giữa sân. Khi đó nếu không kịp lấy bóng trở lại thì sẽ là một cơ hội ăn bàn rõ rệt cho đối thủ trong các đợt phản công, chuyền dài và chạy chỗ.

3. Xavi cần làm gì để lối đá tiki taka tồn tại trong bóng đá hiện đại?

Tuy khó khăn là vậy nhưng cơ hội để tiki taka phát triển không phải là không có. Để tiki taka hoạt động trơn tru thì các cầu thủ phải hiểu thật rõ và sử dụng thuần thục lối chơi này. Khi sử dụng nhuyễn thì các cầu thủ sẽ tránh mắc những sai lầm đáng tiếc ít nhất có thể, đặc biệt là mất bóng giữa sân.

Các cá nhân trong đội bóng xây dựng cho tiki taka phải là cầu thủ có kỹ thuật tốt, chuyền chính xác và chịu được áp lực trong mỗi lần bị Pressing tầm cao. Bên cạnh đó thể lực các cầu thủ cũng cần được Xavi chú ý đến.

Thoát pressing sẽ là yếu tố kiên quyết trong lối chơi tiki taka phiên bản hiện đại. Để làm được điều này thì đội bóng được dẫn dắt bởi Xavi sẽ cần là đội làm chủ tốc độ trận đấu lúc cần nhanh thì sẽ nhanh, lúc cần chậm sẽ chậm tùy vào cục diện trận đấu.

Tuy là các cầu thủ hiện nay có thể lực tốt nhưng cũng sẽ có giới hạn. Nếu đội chủ sân Camp Nou và Xavi sử dụng lối chơi tiki taka thì phải cần vắt kiệt sức các cầu thủ đối phương càng sớm càng tốt. Thì khoảng nửa sau trận đấu lối chơi tiki taka mới phát huy được 100% sức mạnh. Như vậy thì chính các cậu học trò của Xavi cũng sẽ là các cầu thủ có thể lực tốt và bền để lối chơi được trơn trù từ đầu đến hết trận đấu.

Những năm trở lại đây câu lạc bộ Barcelona đã không còn giữ được lối đá tiki taka hiệu quả nữa. Một phần là lứa cầu thủ vàng của đội bóng lần lượt ra đi, một phần quan trọng hơn là không có một huấn luyện viên thực sự am hiểu, thuần thục lối đá này để phát huy hiệu quả trong bóng đá hiện đại ngày nay.

Khi quyết tâm mang Xavi về sân Camp Nou lần hai trên một vai trò mới thì cả ban lãnh đạo cũng như toàn thể người hâm mộ trên toàn thế giới sẽ mong muốn nhìn thấy Barcelona sẽ chơi lối bóng đá tiki taka thương hiệu. Tất nhiên, sẽ là tiki taka hiệu quả và khuấy đảo trời Âu như 13 năm về trước. Hãy cùng xem liệu Xavi có thực sự làm sống dậy tiki taka của Barcelona không nhé!